Σώμα, καρδιά, οστά: Ο πλήρης έλεγχος της υγείας μετά την εμμηνόπαυση

Εμμηνόπαυση

Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική φάση της ζωής κάθε γυναίκας που φέρνει σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές. Πολλές γυναίκες νιώθουν ανασφάλεια ή σύγχυση όταν εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα. Θα γίνει προσπάθεια να εξηγηθεί με σαφήνεια τι να περιμένετε, ποιες επιλογές παρακολούθησης και αντιμετώπισης υπάρχουν, και πότε είναι χρήσιμο να

συζητήσετε το θέμα με τον γυναικολόγο σας.

Τι είναι η εμμηνόπαυση

• Ορισμός: Εμμηνόπαυση είναι η οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσης μετά από 12 συνεχόμενους μήνες χωρίς περίοδο.

• Ηλικία έναρξης: Στην Ελλάδα, όπως και διεθνώς, συνήθως εμφανίζεται μεταξύ 45 και 55 ετών, με μέση ηλικία γύρω στα 51 χρόνια.

• Προεμμηνόπαυση και περιεμμηνόπαυση: Η περιεμμηνοπαυσιακή περίοδος προηγείται και χαρακτηρίζεται από ακανόνιστες περιόδους και ορμονικές διακυμάνσεις που μπορούν να διαρκέσουν μήνες έως χρόνια.

Συμπτώματα που συχνά εμφανίζονται

• Ορμονικά και σωματικά: εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, διαταραχές ύπνου, αύξηση βάρους, αλλαγές στην επιδερμίδα και τα μαλλιά.

• Γεννητικά & ουρολογικά: ξηρότητα κόλπου, ενοχλήσεις κατά τη σεξουαλική επαφή, αυξημένη συχνότητα ουρολοιμώξεων, αλλαγές στην κολπική χλωρίδα.

• Ψυχολογικά: εναλλαγές διάθεσης, άγχος, ελαφρά μείωση συγκέντρωσης ή μνήμης, κατάθλιψη σε ορισμένες περιπτώσεις.

• Μακροπρόθεσμα: μετά την εμμηνόπαυση αυξάνεται ο κίνδυνος οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών νοσημάτων λόγω χαμηλότερων επιπέδων οιστρογόνων.

Διάγνωση και βασικός έλεγχος

• Κλινική αξιολόγηση: λεπτομερές ιστορικό και κλινική εξέταση για τα συμπτώματα και παράγοντες κινδύνου.

• Εργαστηριακοί έλεγχοι: οι ορμονικές μετρήσεις μπορεί να βοηθήσουν στην αξιολόγηση σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά η διάγνωση στηρίζεται κυρίως στην κλινική εικόνα και το ιστορικό.

• Προληπτικοί έλεγχοι: μαστογραφία, μέτρηση οστικής πυκνότητας όταν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου, και τακτικός γυναικολογικός έλεγχος για να αποκλειστούν άλλες αιτίες συμπτωμάτων.

Θεραπεία και αντιμετώπιση

• Εξατομικευμένη προσέγγιση: η επιλογή αντιμετώπισης εξαρτάται από τα συμπτώματα, την ηλικία, το ιστορικό και τις επιλογές της γυναίκας.

• Μη φαρμακευτικά μέτρα: αλλαγές στη διατροφή, τακτική δραστηριότητα-άθληση, έλεγχος βάρους, διαχείριση ύπνου, τεχνικές χαλάρωσης και αποφυγή των πυροδοτών των εξάψεων όπως το αλκοόλ και τα ζεστά ροφήματα.

• Τοπική κολπική αγωγή: ενυδατικά και λιπαντικά για ξηρότητα, τοπικά οιστρογόνα όταν χρειάζεται.

• Συστηματικές επιλογές: η ορμονική θεραπεία είναι αποτελεσματική για τις εξάψεις και την πρόληψη της οστεοπόρωσης στις κατάλληλες ασθενείς, αλλά απαιτεί συζήτηση για την σχέση κινδύνου-οφέλους με τον θεράποντα ιατρό.

• Εναλλακτικές και συμπληρωματικές προσεγγίσεις: ορισμένα συμπληρώματα, φυτικά εκχυλίσματα ή θεραπείες μπορούν να παρέχουν ανακούφιση σε κάποιες γυναίκες, αλλά η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα διαφέρουν και πρέπει να συζητούνται πριν τη χρήση.

Πότε να επισκεφθείτε τον γυναικολόγο

• Αν τα συμπτώματα επηρεάζουν την ποιότητα ζωής και περιορίζουν την καθημερινότητα.

• Αν εμφανιστούν αιμορραγίες μετά την εμμηνόπαυση ή αν οι περίοδοι γίνουν πολύ ακανόνιστες και βαριές.

• Για εξατομικευμένη αξιολόγηση κινδύνου οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών νόσων και για συζήτηση σχετικά με τη θεραπεία που ταιριάζει στη δική σας περίπτωση.

• Για συμβουλευτική σχετικά με την σεξουαλική λειτουργία ή δυσλειτουργία, την ψυχολογική υποστήριξη ή τις συμπληρωματικές θεραπείες.

Πρακτική συμβουλή

Ενημερωθείτε και μιλήστε ανοιχτά με τον γυναικολόγο σας για τα συμπτώματα και τους στόχους σας. Η επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής είναι προσωπική και συχνά συνδυαστική, με στόχο την ποιότητα ζωής και την πρόληψη μελλοντικών επιπλοκών.